خواص عقیق از نظر پیشوایان دینی

خواص عقیق از نظر پیشوایان دینی

سنگ عقیق در کشورهایی هم چون یمن ، هندوستان ، ایران ، چین و آلمان و در رنگ هایی چون قرمز ، زرد و سفید یافت می شود اما فضائل وفواید گفته شده درباره کدام نوع از عقیق است؟ و آیا این فواید درباره تمام عقیق ها صحت دارد و یا فقط مخصوص عقیق یمانی است ؟

ابن شهر آشوب نقل می کند روزی جبرئیل بر پیامبر اکرم (ص ) نازل شده و گفت : یا رسول الله! پروردگارم بر تو سلام و درود می فرستد ومی فرماید انگشترت را در دست راست کن و نگین آن را هم عقیق قرار بده و به پسر عمویت علی نیز بگو انگشترش را در دست راست کند و نگین آن را عقیق قرار دهد پیامبر پیام جبرئیل را به امیر مومنان علی ( ع ) رسانید . حضرت علی عرضه داشت : یا رسول الله عقیق چیست ؟ رسول خدا ( ع ) فرمود عقیق کوهی در کشور یمن است .

روزی امیر مونان  علی از کنار جسد کشته ای می گذشتند که انگشتری با نگین عقیق در دست داشت . در این حالت حضرت فرمود : انگشترش را برای من بیاورید . همراهان حضرت انگشتر آن مرد مقتول را از دستش در آوردند و به حضرت دادند. امیرمونان نگاهی به آن انگشتر کردند وفرمود :  برای چه از صاحبت که تورا در دست داشت محافظت نکردی و مانع کشته شدنش نشدی ؟ پس انگشتر به قدرت امامت به صدا درآمد وگفت: یا علی من عقیق یمانی نیستم.

کنایه از این که خاصیت حفظ از حوادث و بلایا ویژه عقیق یمانی است. با توجه به دو حدیثی که ذکر گردید و دیگر قراین باید گفت که خواص یاد شده برای عقیق ویژه عقیق یمانی سرخ است . البته نمی توان گفت که عقیق دیگر مناطق چون عقیق ایرانی و هندی و چینی و ... هیچ خاصیتی ندارد بلکه همه این خواص به طور کامل در آن ها نیست ,  چرا که بنابر روایات بعضی از امامان ( ع ) عقیق روم در دست داشتند و اگر عقیق رومی هیچ فضیلتی نداشته آن بزرگواران در دست نمی کردند.

گفتنی است معدن عقیق کشور یمن در منطقه جنوبی شهر صنعان می باشد.

فضائل سنگ عقیق :

1- نخستین سنگ ایمان آورنده به خدا پیامبر و ائمه

سلمان فارسی روایت می کند که روزی پیامبر اکرم به امیر مومنان فرمود : یا علی انگشتر را در دست راست کن تا از دست مقربان الهی باشی حضرت عرضه داشت یا رسوب الله مقربان درگاه الهی چه کسانی هستند؟

پیامبر فرمود : آن ها جبرئیل ومکائیل اند.

باز حضرت پرسیدند : چه انگشتری در دست کنم ؟

پیامبر فرمود : عقیق قرمز پس همانا سنگ عقیق اول کوهی است که اقرار کرد به وحدانیت خدا و به پیامبری من و به وصایت تو یا علی و امامت فرزندان بعد از تو و به بودن بهشت برای محبان تو و شیعیان فرزندانت.

2-با ایمان ترین سنگ در میان سنگ ها

امام صادق فرمود : دوست دارم که هر مومنی از شیعیان ما پنج انگشتر را در دست داشته باشد یکی از آن ها عقیق است زیرا عقیق با ایمان تر و مومن ترین سنگ به خدا و به ما اهل بیت در میان سنگهاست.

 3-اول کوه شهادت دهنده به ولایت امیر مومنان

امام رضا ضمن حدیثی در فضیلت روز غدیر فرمود : خداوند ولایت امیر مومنان را بر ساکنان طبقات هفت گانه آسمان عرضه کرد .  پس اول کسانی که به ولایت امیر مومنان علی ( ع ) ایمان آوردند ساکنان طبقه هفتم آسمان بودند خداوند به علت این عمل آنان آسمان هفتم را به عرش خودش آراست و عرش خود را آسمان هفتم قرار داد .  پس از آن ساکنان طبقه چهارم به ولایت امیر مومنان اقرار کردند خداوند آسمان چهارم را هم به بیت المعمور آراست و بیت المعمور را در آن جا قرار داد . سپس ساکنان آسمانی دنیا به امامت امیر مومنان اقرار کردند و ایمان آوردند خداوند آسمان دنیا را نیز به ستارگان مزین کرد و بعد طبقات دیگر آسمان ها ایمان آوردند سپس ولایت امیر مومنان را بر زمین ( هفت طبقه زمین ) عرضه کرد .  اول جایی که به ولایت امیر مومنان اقرار نمود سرزمین مکه بود پس خداوند آن را به وجود کعبه آراست سپس سرزمین مدینه ایمان آورد پس آن سرزمین را به وجود پیامبر آراست سپس سرزمین کوفه به ولایت امیر مومنان اقرار کرد خداوند آن را نیز به وجود امیر مومنان آراست . سپس خداوند ولایت امیرمومنان را بر کوه ها عرضه کرد پس اولین کوه هایی که به ولایت امیر مومنان شهادت دادند سه کوه عقیق ,  فیروزه و یاقوت بود.

4 – تسبیح سنگ عقیق و استغفار برای دوستان محمد و آل محمد

بشیر خدمت امام صادق عرض کرد : فدایت شوم چه نگینی بر روی انگشترم قرار دهم ؟ حضرت فرمود ای بشیر چرا از استفاده عقیق قرمز و عقیق زرد و عقیق سفید غافلی ؟! پس همانا این سه عقیق سه کوهی هستند در بهشت که کوه عقیق قرمز بر خانه پیامبر در بهشت و کوه عقیق زرد بر خانه فاطمه زهرا در بهشت و کوه عقیق سفید نیز بر خانه امیر مومنان در بهشت سایه افکنده است و همه این خانه ها یکی ست . همانا این سه کوه خدا را تسبیح و تقدیس وتمجید کرده و برای دوستان ومحبان آل محمد استغفار می کنند.

5- تکلم خداوند با حضرت موسی

امام صادق فرمودند : انگشتر عقیق در دست کنید همانا خداوند با پیامبرش موسی بر روی کوه عقیق سخن گفت و موسی بر این کوه به مقام کلیم اللهی رسید .

6 – معراج پیامبر

پیامبر اکرم می فرماید : در شب معراج که به آسمان ها سفر کردم به عرش رفتم به مرتبه ای رسیدم که نزدیک تر از آن به مقام ربوبیت تصور پذیر نیست پس خداوند با من در آن جا بین دو کوه عقیق سخن گفت .

با نگاه به این دو حدیث که خداوند بر روی کوه عقیق با حضرت موسی و بین دو کوه عقیق با پیامبرش حضرت محمد ( ص ) سخن گفت عنایت خداوند به سنگ عقیق معلوم می شود و این بدان جهت است که اول سنگی بوده که به یگانگی خدا و نبوت پیامبر و ولایت امیر مومنان شهادت داده است.

حکایت و آدابی مربوط به سنگ عقیق

1- صدقه امیرمومنان به مرد فقیر در حال نماز :

مرد فقیری وارد مسجد شد و از اصحاب پیامبر درخواست کمک کرد و کسی جز امیرمونان که در حال نماز بود به او کمک نکرد در این هنگام آیه ولایت : ((إنًما وً لیکم الله و رسوله والذین امنوا الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه و هم راکعون )) ( سوره مائده آیه 55 ) نازل شد در کتب تاریخ نقل شده آن انگشتری که امیرمونان به مرد فقیر داد عقیق قرمز یمانی بوده است.

2 – آداب استخاره :

 درکتب مصباح درباره آداب و مستحاب عمل استخاره آمده است که استخاره کننده انگشتر عقیق در دست راست کند درحالی که روی آن نوشته شده باشد (( محمد و علی )) و سپس با دست راست قبضه ای بگیرد.

3-آداب خوردن تربت امام حسین

در کتاب بحارالانوار برای خوردن تربت امام حسین و شفا طلبی از آن آدابی ذکر شده است از جمله آن که : هرگاه خواستی مقداری از تربت امام حسین را برداری و استفاده کنی انگشتر نقره در دست کن که نگین آن عقیق باشد و بر روی آن نوشته باشد(( ماشاء الله لا قوه الا بالله استغفرالله ))